ထားရိွရမည့္သတိတရား

ဒီအခန္းမွာ ဘ၀အတြက္ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ 'သတိတရား' အေၾကာင္းေျပာျပခ်င္တယ္၊ ကိုယ္တို႕စိတ္၀င္စားတဲ့ နည္းပညာ ေတြဆိုတာဒီဘ၀အတြက္ပဲ အသံုး၀င္တာပါ။ သတိေလးကို ေကာင္းေကာင္းအသံုးခ်မယ္ဆိုရင္ သံသရာအတြက္ပါ အက်ိဳးရိွမယ္ေပါ့။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့အရွည္ႀကီးဗ်။ (အရွည္ႀကီးဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕Nick name ေတာ့မဟုတ္ဘူး) သတိဆိုတာမေမ့ေလ်ာ့ျခင္း အပၸမာဒေပါ့ဗ်ာ၊ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္ကို ေကာသလမင္းႀကီးက အခုလို ေမးေလွ်က္ဘူးတယ္- "အရွင္ဘုရား မ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ ခံစားရေသာအက်ိဳး တမလြန္ဘ၀၌ ခံစားရေသာအက်ိဳးဟူေသာ အက်ိုးနွစ္ပါး
လံုး ၿပီးေစနိုင္သည့္ တစ္ခုတည္းေသာ တရားဟူ၍ ရိွပါသလား" တဲ့
ျမတ္စြာဘုရားရွင္က "မင္းႀကီး ရိွေပ၏။ ထိုတရားမွာ မေမ့ေလ်ာ့မူ-အပၸမာဒ တရားပင္တည္း။" လို႕ေျဖၾကားေတာ္မူပါတယ္။
ကဲ.... ကၽြန္ေတာ္မေျပာဘူးလား၊ သတိကအေရးႀကီးပါတယ္ဆို။ အေရးမႀကီးဘူးလား ဒကာႀကီး။ အဲ....မွားလို႕၊ အေရးမႀကီးဘူးလားဗ်ာ။ ဒီေနရာမွာ ဆရာေတာ္ဦးေဇာတိက ရဲ႕ဩ၀ါဒကိုအနည္းငယ္ေရးသား
လိုတယ္။
" ဗုဒၶဘာသာတရားေတာ္မွာ အေရးအႀကီးဆံုးအလုပ္ဟာ ကိုယ္စိတ္မွာျဖစ္ေနတာေတြကို အမွန္အတိုင္းသိေနေအာင္ သတိနဲ႕ေနတဲ့အလုပ္ပဲျဖစ္တယ္။ ျမင့္ျမတ္တဲ့စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ နာမ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အက်င့္ထဲမွာ ဒီအက်င့္ဟာက်င့္သံုးရက်ိဳးနပ္တဲ့ တစ္ခုတည္းေသာအက်င့္ပဲ။ "
ဥပမာ မိတ္ေဆြတို႕ရဲ႕စိတ္ထဲမွာ ေဒါသျဖစ္လာရင္ " ေဒါသျဖစ္ေနပါလား " လို႕ သတိနဲ႕သိလိုက္ပါ။ ေဒါသနည္းသြားမယ္ေပါ့ဗ်ာ။ ေလာဘတို႕ ေမာဟတို႕ ကိုလည္းထိုနည္းလည္းေကာင္းေပါ့။ သတိတရားကလည္း အဆန္းၾကယ္သား၊ ေလာဘ ေဒါသ ေမာဟ ေတြျဖစ္ေပၚေနတဲ့အခိ်န္ အဲ့ဒီပူေလာင္တဲ့တရားေတြကို သတိေလးနဲ႕ၾကည့္လိုက္။ တျဖည္းျဖည္း ပူေလာင္တဲ့တရားေတြ ေပ်ာက္ကြယ္သြား
လိမ့္မယ္။ သတိရိွတဲ့သူရဲ႕ စိတ္ဟာေအးခ်မ္းတယ္၊ တည္ၿငိမ္တယ္၊ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္ျခင္း(ဥဒၶစၥ) မရိွဘူး၊ အမွန္ကိုအမွန္အတိုင္းသိတယ္။ ကိုယ္လိုရာကိုဆြဲမေတြးဘူး။ ဘ၀မွာ ၾကံဳေတြ႕ရတဲ့ ျပသနာေတြကိုလည္း
မွန္မွန္ကန္ကန္ သဘာ၀က်က် ေျဖရွင္းနိုင္မယ္၊ ဘ၀မွာ သတိနဲ႕ေနရင္ အဆင္ေျပမယ္၊ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ဘ၀ဟာ အင္မတန္ရႈတ္ေထြးသြားလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ဆရာေတာ္ဦးေဇာတိက က "The more unmindful you are the more confused you are." လို႕မိန္႕ၾကားေတာ္မူတာျဖစ္တယ္။ ဘုရားအေလာင္း သိဒၶတၱမင္းသားက -
" သဒၶါလြန္လ်င္ ကြန္႕သည္။ ပညာလြန္လ်င္ ဆြံ႕သည္။ သတိသာလ်င္ လြန္သည္မရိွ " လို႕မိန္႕ခဲ့ဘူးတယ္ဗ်။ သတိနဲ႕ဘယ္လိုေနရမလဲ? ရွင္းပါတယ္ဗ်ာ။ ပစၥဳပၸန္မွာ ေနေပါ့ဗ်။ အတိတ္၊ အနာဂတ္ ဆိုတာရိွမွမရိွဘဲကိုး။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ အေတြးေတြထဲမွာျမႇပ္မထားနဲ႕ေပါ့ဗ်ာ။ သတိေလးနဲ႕ေနေပါ႕။ ပစၥဳပၸန္မွာေနတက္ျခင္းဟာ ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ႕ျခင္းပဲ။ S.Ramlu ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္က အခုလိုေျပာဘူးတယ္-
" The key to enjoying life is to live it moment by moment.Do not live in the past or in the future. "
ဗုုဒၶျမတ္စြာဘရားရွင္က သတိတရားဟာ အလံုးစံုအက်ိဳးရွိေစေသာ တရားတို႕ရဲ႕တည္မွီရာဟုပင္ မိန္႕ေတာ္မူတယ္။ ဓမၼပဒမွာဆိုရင္ မေမ့မေလ်ာ႕ သတိရွိျခင္းဟာ မေသျခင္း (နိဗၺာန္) ရဲ႕အေၾကာင္းျဖစ္တယ္
လို႕ဆိုထားတယ္။ ဆရာေတာ္အရွင္ဆႏၵာဓိကရဲ႕ သတိနဲ႕ပတ္သက္လို႕ မိန္႕ၾကားခဲ့တဲ့ ဩ၀ါဒက ဒီလိုဗ်-
" အညႇာခိုင္မွအသီးေတြလွသလို သတိခိုင္မွလည္း စိတ္ေတြၿငိမ္းခ်မ္းရမွာမို႕ အာရံုတိုင္းကို ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့အာရံု ျဖစ္ေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ ကိုယ္စိတ္ကို ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေနေအာင္ သတိအစြမ္းေတြ အျမဲထံုမႊမ္းထားဖို႕ပါပဲ " တဲ့။
သတိဘယ္ေလာက္ထိအေရးႀကီးတယ္ဆိုတာ ကုန္ကုန္ေျပာမယ္ဗ်ာ။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳခါနီးမွာေတာင္ အခုလိုမွာၾကားတယ္ဆိုတာအေရးႀကီးလို႕ေပါ့ဗ်။ " သတိရိွၾကေလာ့၊ သခၤါရတရားတို႕သည္ မျမဲျခင္း အနိစၥသေဘာရိွ၏။"(၀ယဓမၼာ သခၤါရာအပၸမာေဒန သမၸာေဒထ)
လိႈင္မဟာစည္ဆရာေတာ္က " သတိပ႒ာန္ တရားအားထုတ္ၿပီးမွသင့္ဘ၀ျပည့္စံုမည္။" (Life attains perfection only by Maha Satipatthana Vipassana.) လို႕မိန္႕ၾကားေတာ္မူတယ္။
ကဲ....မိတ္ေဆြ သင့္ဘ၀ေရာျပည့္စံုၿပီလား။
(မွတ္ခ်က္။ The Light of English မဂၢဇင္း ၂၀၀၈၊ေမလထုတ္ တြင္ေဖာ္ျပျခင္းခံရေသာ ကၽြန္ေတာ့္သူငယ္ခ်င္း မလိႈင္သားတစ္ဦးေရးသားသည့္ ေဆာင္းပါးကို ျပန္လည္ေဖာ္ျပပါသည္။)