ဗုဒၶဘာသာဆိုင္ရာအေမးအေျဖမ်ား(၂)

ေမး။ ဗုဒၶဘာသာကိုသာ သိပ္ၿပီး အထင္ႀကီးေနပံု အရ ဗုဒၶဘာသာလွ်င္ မွန္ကန္ၿပီး အျခားဘာသာမ်ားမွာ မွားသည္ဟု ဆိုလိုပါသလား။

ေျဖ။ ဗုဒၶ၏ အဆံုးအမကို မွန္ကန္စြာ နားလည္သေဘာေပါက္ေသာ မည္သည့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မွ အျခားေသာ ဘာသာမ်ားသည္ မွားသည္ဟု မယူဆပါ၊ မထင္ၾကပါ။ အျခားဘာသာမ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ မွန္မွန္ကန္ကန္ နားလည္ေအာင္ သေဘာထားအျမင္ က်ယ္က်ယ္ျဖင့္ ေလ့လာခဲ့လွ်င္ မိမိသက္၀င္ ယံုၾကည္ေသာ ဘာသာသာလွ်င္မွန္ၿပီး က်န္ေသာဘာသာမ်ားမွာ မွားသည္ဟူေသာ အေတြးမ်ိဳး ၀င္ႏိုင္စရာမရိွပါ။ အျခားေသာ ဘာသာမ်ားကို မွန္မွန္ကန္ကန္ နားလည္ေအာင္ သေဘာထားအျမင္က်ယ္က်ယ္ျဖင့္ ေလ့လာၾကည့္ပါက ထိုဘာသာမ်ားတြင္ တူညီခ်က္မ်ား မ်ားစြာရိွသည္ကို ပထမဦးစြာ သတိျပဳမိမည္ ျဖစ္ပါသည္။

အားလံုးေသာ ဘာသာမ်ားက လက္ရိွလူသား၏ အေျခအေနသည္ ေက်နပ္စရာ မေကာင္းသည္ကို အသိအမွတ္ျပဳၾက ပါသည္။ လူသား၏ လက္ရိွအေနအထားကို ပို၍ေကာင္းမြန္လာေအာင္ ျပဳျပင္လိုလွ်င္ သေဘာထားႏွင့္ အျပဳအမူတို.တြင္ ေျပာင္းလဲေပးရန္ လိုအပ္သည္ကို ဘာသာတိုင္းကပင္ ယံုၾကည္ၾကပါသည္။ လူ.က်င့္၀တ္သိကၡာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမတၱာတရား၊ ကရုဏာတရား၊ သည္းခံခြင့္လႊတ္မႈ၊ စိတ္ထားျမင့္ျမတ္မႈ၊ သေဘာထားႀကီးမႈ၊ လူမႈေရးတာ၀န္မ်ား သိတက္ေက်ပြန္မႈတို.ကို ဘာသာတိုင္း၏ အဆံုးအမမ်ားတြင္ေတြ.ရၿပီး ဘာသာတိုင္းတြင္ လံုး၀ျပည့္စံုမႈသေဘာ (absolute)ကိုလည္း လက္ခံၾကသည္ကို ေတြ.ရပါသည္။ သို.ေသာ္ ဤအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေဖာ္ျပရာတြင္ ဘာသာစကားအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အမည္နာမအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ သေကၤတ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို သံုးၿပီးေဖာ္ျပၾကသည္။ အျမင္က်ဥ္းက်ဥ္း၊ အျမင္တိုတိုျဖင့္ မိမိ၏ အျမင္တစ္ခုတည္းကိုသာလွ်င္ တြယ္ကပ္ၿပီး ျမင္တက္သည့္ အခါမ်ိဳးတြင္သာ အျခားဘာသာအယူအဆမ်ားကို သည္းမခံ ခြင့္မလႊတ္ျခင္း၊ မိမိဘာသာ သာလွ်င္ မွန္ကန္ၿပီး အျခား ဘာသာေတြအားလံုး မွားသည္ဟူေသာ လြဲမွားသည့္ ေမာက္မာမႈမာနမ်ား ေပၚထြက္လာတက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးတစ္ဦး၊ ျပင္သစ္လူမ်ိဳးတစ္ဦး၊ တရုတ္လူမ်ိဳးတစ္ဦးႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားလူမ်ိဳးတစ္ဦးတို.သည္ လက္ဖက္ရည္ ထည့္ထားေသာခြက္ကို ၾကည့္ရႈေနၾကသည္ ဆိုပါစို.။

အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးက ခြက္ကို ကပ္(ပ္) (cup) ဟုေျပာပါသည္။ ျပင္သစ္ကလည္း ကပ္(ပ္) မဟုတ္၊ ေတဆဲ (tasse) ျဖစ္သည္ဟု ေျပာေပမည္။ ထိုအခါ တရုတ္ကလည္း 'ခင္ဗ်ား တို.ႏွစ္ေယာက္လံုး မွားပါတယ္၊ အဲဒါ ပိုင္ (pei) လို.ေခၚပါတယ္' ဟု ေျပာေပလိမ့္မည္။

ထိုအခါ အင္ဒိုနီးရွားလူမ်ိဳးက 'ဟားဟား၊ ခင္ဗ်ားတို. အားလံုး မွားတယ္။ အဲဒါ က၀မ္ (cawan) လို.ေခၚတယ္' ဟု ေျပာပါလိမ့္မည္။ ထိုအခါ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးကလည္း အဂၤလိပ္ အဘိဓာန္ကို လွန္ၿပီး ခြက္ကို ကပ္(ပ္) လို.ေခၚသည္မွာ မွန္ကန္ၾကာင္း သက္ေသအေထာက္အထား ျပပါမည္။ ထိုအခါ ျပင္သစ္လူမ်ိဳးက 'ခင္ဗ်ားတို. အဘိဓာန္က မွားေနတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တို. အဘိဓာန္ထဲမွာ ခြက္ကို ေတဆဲ လို. ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္' လို. ျငင္းခ်က္ထုတ္ပါလိမ့္မည္။ ထိုအခါ တရုတ္လူမ်ိဳးက 'ကၽြန္ေတာ္တို. အဘိဓာန္က ခင္ဗ်ားတို. အဘိဓာန္ထက္ပိုၿပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေရွးက်ပါတယ္၊ ၿပီးေတာ့ တရုတ္စကားကိုေျပာတဲ့ ဦးေရဟာ ဒီကမၻာမွာဆိုရင္ အမ်ားဆံုးလည္း ျဖစ္ပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို.ရဲ. အဘိဓာန္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့အတိုင္း ခြက္ကို ပိုင္လို. ေခၚျခင္းက မွန္ပါတယ္' လို. ေျပာဆိုေခ်ပပါလိမ့္မည္။ ထိုကဲ့သို. တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး ေျပာဆို ျငင္းခံုေနၾကသည့္ ေနရာသို. ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ဦး ေရာက္လာၿပီး ခြက္ကိုေကာက္ကိုင္လိုက္ၿပီး ခြက္ထဲမွ လက္ဖက္ရည္ကို ေသာက္ခ်လိုက္ပါသည္။ ေသာက္ၿပီးေနာက္ ျငင္းခံုေနၾကသူမ်ားကိုလည္း 'ခြက္ကို ကပ္(ပ္) ေခၚေခၚ၊ ပိုင္ ေခၚေခၚ၊ ေတဆဲ ေခၚေခၚ၊ က၀မ္ေခၚေခၚ၊ ေခၚခ်င္သလိုသာ ေခၚၾကပါ၊ ခြက္ဆိုတာကေတာ့ တစ္ခုခုကို ေသာက္ရာမွာ အသံုးျပဳဖို.သာ ျဖစ္ပါတယ္၊ ခင္ဗ်ားတို. ျငင္းခံုေနၾကတာေတြကိုရပ္ၿပီး ေသာက္ၾကပါ။ ျငင္းခံုေျပာဆိုေနရတဲ့အတြက္ အာေျခာက္ေနတာကို ရပ္ၿပီး ေရငတ္ေျပေအာင္ ေသာက္လိုက္ၾကပါဗ်ာ' ဟု ေျပာသည္ ဆိုၾကပါစို.။ ဤအျမင္သေဘာထားသည္ ဗုဒၶဘာသာက အျခားအျခားေသာ ဘာသာမ်ား အေပၚတြင္ထားေသာ သေဘာထား ျဖစ္ပါသည္။

(မွတ္ခ်က္။ ဩစေၾတးလ်လူမ်ိဳး ေထရ၀ါဒ၊ ဗုဒၶရဟန္းေတာ္ V.S Dhammika ၏ ေျဖၾကားခ်က္မ်ားကို ဆရာႀကီးေဒါက္တာသိန္းလြင္ ဘာသာျပန္ထားပါသည္။)