ျမတ္ဗုဒၶ၏သမိုင္းအေထာက္အထား

ျမတ္ဗုဒၶသည္ ေလာကကို ေအာင္ႏိုင္သူတို႔တြင္ အႀကီးဆံု း အျမတ္ဆံုးျဖစ္၏။ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ ေဟာၾကား သင္ၾကားေတာ္မူေသာ တရားေဒသနာေတာ္မ်ားကလည္း လူအေပါင္း တို.အား အေမွာင္ေလာကကို ေက်ာ္ျဖတ္ရမည့္ လမ္းကို အလင္းေရာင္ ထြန္းျပေတာ္မူသည္။ အမုန္း တရားႏွင့္ ဒုကၡဆင္းရဲမ်ားကို ေက်ာ္လြန္ေသာ၊ ေမတၱာတရား၊ သုခခ်မ္းသာတို႔ျဖင့္ တင့္တယ္ေသာ အလင္းေလာကသို႔ လမ္းျပေပးေတာ္မူသည္။ေဂါတမဗုဒၵသည္ ဒ႑ာရီထဲက သူရဲေကာင္းမဟုတ္ပါ။ အမွန္တကယ္ သက္ေတာ္ထင္ရွား ရွိခဲ့ေသာ သမိုင္း၀င္ ပုဂၢိဳလ္ထူးျဖစ္၍ ယခု ဗုဒၶဘာသာဟုေခၚၾကေသာ ဘာသာ ယံုၾကည္မႈကို အစပ်ိဳး ထူေထာင္ခဲ့သူျဖစ္တယ္။ ဤဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ႀကီး သက္ရွိထင္ရွားထြန္းကားခဲ့ ေၾကာင္း သမိုင္း သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ားကို ေအာက္ပါအခ်က္အလက္မ်ား၌ ထင္ရွားသည္။

(၁) ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ကို ကိုယ္တိုင္ ဖူးေတြ႔ခဲ့ရသူမ်ား၏ အေထာက္အထားမ်ားရွိသည္။ ထို အေထာက္အထားမ်ားကို ေက်ာက္သားေပၚမွာ ထြင္းထုထားေသာ ေက်ာက္ထက္ အကၡရာတင္ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ား၊ စိုက္ထူထားေသာ ေက်ာက္စာမ်ား၊ သူ႔ကိုဂုဏ္ျပဳရန္တည္ထားေသာ ေစတီ ပုထိုးမ်ားရွိသည္။ ဤအထိမ္းအမွတ္မ်ား ကမၺည္းမ်ားကို မင္းမ်ားႏွင့္ အျခားလူမ်ားက သူ႔ကို အမွတ္ ရေစရန္ တည္ထားခဲ့ၾကသည္။ ထိုသူမ်ားသည္ ျမတ္ဗုဒၶေခတ္က ျမတ္ဘုရားႏွင့္ နီးနီးကပ္ကပ္ ေန ထိုင္ ဆက္ဆံခဲ့ၾကသူမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ထိုအေထာက္အထားမ်ားအားျဖင့္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ဘ၀ဇာတ္လမ္း ကို သံုးသပ္ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္သည္။

(၂) သူ႔ေခတ္ ဇာတက ၀တၳဳမ်ားမွာ ေဖာ္ျပထားေသာ ဗုဒၶေခတ္(ေရွးက်ေသာ)အေဆာက္အအံု အႄကြင္းအက်န္မ်ားကိုေရာ ေနရာေဒသမ်ားကိုပါ ေရွးေဟာင္းသုေတသနက ရွာေဖြ ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကရ တယ္။

(၃) ျမတ္ဗုဒၶတည္ေထာင္ခဲ့ေသာ သံဃာအဖြဲ႕အစည္းသည္ ယခုေခတ္တိုင္ေအာင္ မပ်က္မစီးဘဲ ဆက္လက္တည္ရွိဆဲျဖစ္တယ္။ ဗုဒၶ၏ဘ၀ျဖစ္စဥ္ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေဆာင္ထားၾကေသာ သံဃာေတာ္မ်ားသည္ ထိုအခ်က္အလက္မ်ားကို မ်ိဳးဆက္ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု အဆက္မျပတ္ေအာင္ ကမၻာအရပ္ရပ္မွာ သယ္ေဆာင္ေတာ္မူလာခဲ့ၾကတယ္။

(၄) ျမတ္ဗုဒၶပရိနိဗၺာန္ စံတဲ့ႏွစ္က အေၾကာင္းအခ်က္ေတြရယ္၊ ဒီေနာက္ပိုင္းမွာ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚ ခဲ့တဲ့ သဂၤါယနာတင္ပြဲႀကီးေတြဟာ ျမတ္ဗုဒၶ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့တဲ့ ဓမၼေဒသနာေတာ္ေတြကို စိစစ္ သံုးသပ္ဖို႔အတြက္ က်င္းပခဲ့ၾကတာ ျဖစ္တယ္။ ဒီလို သဂၤါယနာ တင္ၿပီး ပိဋကတ္ေတာ္ေတြကို ဆရာက တပည့္ကိုသင္ၾကားေပးတဲ့နည္းနဲ႔ လက္ဆင့္ကမ္း သယ္ယူလာၾကတာဟာ ယခုေခတ္ ကာလတိုင္ေအာင္ပါပဲ။

(၅) ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေတာ္မူၿပီးေနာက္ ရုပ္ကလာပ္ေတာ္ကို မီးသၿဂႌဳဟ္တဲ့အခါ ႄကြင္းက်န္ေနတဲ့ ဓာတ္ေတာ္ ေမြေတာ္ေတြကို အိႏၵိယျပည္မွာရွိၾကတဲ့ ရွစ္ျပည္ေထာင္မင္းမ်ားက ခြဲေ၀ ယူခဲ့ၾကတယ္။ ဒီမင္းတစ္ပါးစီကလည္း သူတို႔ ခြဲေ၀ရရွိခဲ့ၾကတဲ့ ဓာတ္ေတာ္ေတြကို ဌာပနာၿပီး ေစတီပုထိုးေတာ္မ်ား တည္ထား ကိုးကြယ္ခဲ့ၾကတယ္။ အဇာတသတ္ ဘုရင္ ရရွိခဲ့တဲ့ ဓာတ္ေတာ္ ေတြကို အဇာတသတ္ဘုရင္က ေစတီတစ္ဆူတည္း ဌာပနာၿပီး ရာဇၿဂိဳဟ္ျပည္မွာ တည္ထားခဲ့ တယ္။ ဒါကို ေနာက္အႏွစ္ႏွစ္ရာေလ်ာ့ေလ်ာ့ေလာက္ၾကာေတာ့ အေသာကမင္းႀကီးက ဒီဌာပနာ တိုက္ကို ဖြင့္ယူၿပီး ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို သူ႔ပိုင္နက္ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးထဲ ကိုးတိုင္း ကိုးဌာနကို ခြဲေ၀ေပး ေတာ္မူခဲ့တယ္။ အေသာကမင္ႀကီးက ဒီဓာတ္ေတာ္ေတြဟာ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ ဓာတ္ေတာ္ ေမြေတာ္စစ္ ေတြ ျဖစ္ေၾကာင္း ေနာင္လူမ်ား သံသယ မျဖစ္ရေအာင္ ေက်ာက္စာေရး ထုထြင္းၿပီး ထားခဲ့တယ္။

(၆) `မဟာ၀ံသ´ ဆိုတဲ့ ေရွးရာဇ၀င္ သမိုင္းစာထဲမွာလည္း ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ ဘ၀ဇာတ္လမ္း အေသးစိတ္ကိုေရာ ဧကရာဇ္ဘုရင္ႀကီး အေသာကအေၾကာင္း အေသးစိတ္ကိုေရာ အခိုင္အမာ မွတ္တမ္း တင္ထားတာကို ေတြ႕ရတယ္။ ဒီခိုင္မာတဲ့ သမိုင္းမွတ္တမ္းႀကီးထဲမွာ ဗုဒၶနဲ႕ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ တျခားအခ််ဳပ္အျခာ အာဏာပိုင္ မင္းေတြ အေၾကာင္းကိုလည္း ေတြ႕ရတယ္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ သမိုင္း ထဲမွာလည္း ျမတ္ဗုဒၶ သက္ေတာ္ထင္ရွားစဥ္အခါက သြားလာ လႈပ္ရွားေတာ္မူခဲ့တဲ့ ထင္ရွားတဲ့ အရပ္ေဒသေတြအေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပထားတယ္။ ဗုဒၶ ဘာသာ အစဥ္အလာေတြ ထံုးဓေလ့ေတြကို လည္း ေဖာ္ျပထားတယ္။

(၇) အိႏိၵယျပည္မွာ ေဂါတမဗုဒၶဆိုတဲ့ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ ဆရာႀကီးတစ္ဦး ေပၚေပါက္ခဲ့ဖူး တယ္ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားေတြ၊ ျမတ္ဗုဒၶ ပရိနိဗၺာန္စံၿပီးေနာက္ ရာစုႏွစ္ေပါင္း အနည္းငယ္ အတြင္းမွာ ဗုဒၵဘာသာကို ရရွိခဲ့ၾကတဲ့ သီရိလကၤာလို၊ ျမန္မာလို၊ ဗီယက္နမ္၊ ကေမၻာဒီးယား၊ ေလာ လို ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ားမွာလည္း အဆက္မျပတ္ တည္ရွိလာခဲ့ၾကတဲ့ သမိုင္း အေထာက္အထား၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာေရး၊ စာေပ။ ဓေလ့ထံုးစံ အေထာက္အထားေတြကိုလည္း သက္ေသ အေထာက္အထား ထင္ရွားေတြ႕ရတယ္။

(၈) ၄၅ ၀ါ ပတ္လံုး မရပ္မနား ေဟားၾကား ဆံုးမေတာ္မူခဲ့တဲ့ ဓမၼေဒသနာေတာ္ေတြကို အစဥ္အ ဆက္ မျပတ္ဘဲ မွတ္တမ္းတင္လာခဲ့ၾကတဲ့ ပိဋကတ္ သံုးပံုဟာလည္း ျမတ္ဗုဒၶဟာ ဒီကမၻာေပၚမွာ အထင္အရွား၊ သက္ရွိ လူသားအျဖစ္ ပြင့္ထြန္းခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ သက္ေသ အေထာက္အထားေတြျဖစ္ တယ္။

(၉) ဗုဒၶစာေပ၊ က်မ္းေတြရဲ႕ တိက် ခိုင္မာမႈကို အေထာက္အကူျပဳတာက ဘီစီ ၅ရာစု၊ ၆ ရာစု ေလာက္က ေရးသားခဲ့ၾကတဲ့ အိႏိၵယသမိုင္းပညာရွင္ေတြကို သတင္း အခ်က္အလက္ေတြ ေပးခဲ့ တယ္။ အဲဒီေခတ္တုန္းက တည္ရွိခဲ့တဲ့ လူမႈစီးပြားေရး အေျခအေနေတြ၊ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႕ ႏိုင္ငံေရး ပတ္၀န္းက်င္ အေျခအေနေတြနဲ႕ ဗုဒၵရဲ႕ သက္ေတာ္ထင္ရွားတဲ့ ေခတ္ကာလ အေျခအေနေတြ၊ ဗုဒၶ နဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဘုရင္ ဗိမၺိသာရတို႔လို မင္းေတြ လက္ထက္က အေျခအေနမ်ားအတြက္ လည္း သမိုင္းအေထာက္အထားေတြကို ေပးႏိုင္ခဲ့တယ္။

မွတ္ခ်က္။ ဦးဆန္းလြင္(ရွင္အာဒိစၥရံသီ) ဘာသာျပန္ဆိုထားေသာ 'ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ယံုၾကည္ၾကတာက' စာအုပ္မွ ကူးယူ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။